Góp phần nâng cao hiệu quả dự án đầu tư

“Các tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin về năng lực hoạt động xây dựng của mình cho cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng để được công bố trên trang thông tin điện tử do cơ quan này quản lý, làm cơ sở để quản lý hoạt động của nhà thầu và để chủ đầu tư lựa chọn nhà thầu có năng lực phù hợp với yêu cầu của gói thầu" - Đó là một trong những nội dung chính trong tờ trình của Bộ Xây dựng với Thủ tướng Chính phủ trên cơ sở góp ý của các cơ quan, đơn vị, cá nhân đặc biệt là các ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp về Dự thảo Nghị định về quản lý chất lượng công trình xây dựng.

Bắt buộc thẩm tra thiết kế xây dựng công trình
Theo dự thảo, riêng các công trình sau đây bắt buộc phải được thẩm tra thiết kế về an toàn chịu lực: Nhà chung cư từ cấp III; nhà ở riêng lẻ từ 6 tầng trở lên. Công trình công cộng từ cấp III trở lên; riêng bệnh viện, nhà trẻ, trường mẫu giáo, trường phổ thông có quy mô từ 3 tầng trở lên hoặc có tổng diện tích sàn từ 500m2 trở lên. Công trình công nghiệp, giao thông từ cấp III trở lên; riêng công trình kho xăng, kho dầu, kho chứa khí hoá lỏng, kho hoá chất, nhà máy điện hạt nhân, công trình đường sắt trên cao, đường băng sân bay, hệ thống cáp treo vận chuyển người không phân biệt cấp. Công trình thủy lợi, công trình hạ tầng kỹ thuật từ cấp III trở lên. Bên cạnh đó, nhà thầu thẩm tra thiết kế xây dựng công trình phải đảm bảo các điều kiện đáp ứng yêu cầu về điều kiện năng lực theo quy định của pháp luật về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình. Không tham gia khảo sát, thiết kế cho chính công trình hoặc hạng mục công trình do mình thẩm tra thiết kế. Độc lập về tổ chức và tài chính đối với nhà thầu khảo sát, thiết kế công trình hoặc hạng mục công trình do mình thẩm tra thiết kế. Nhà thầu phải được công bố năng lực hoạt động xây dựng trên trang thông tin điện tử.

Dự thảo Nghị định cũng quy định rõ, trách nhiệm của chủ đầu tư trong quản lý chất lượng thi công xây dựng. Theo đó, chủ đầu tư có trách nhiệm lựa chọn các tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện năng lực theo quy định để thực hiện thi công xây dựng công trình, giám sát thi công xây dựng công trình, thí nghiệm, kiểm định chất lượng công trình và các công việc tư vấn xây dựng khác. Thông báo về nhiệm vụ, quyền hạn của các cá nhân trong hệ thống quản lý chất lượng của chủ đầu tư, nhà thầu giám sát thi công xây dựng công trình cho các nhà thầu có liên quan biết để phối hợp thực hiện. Kiểm tra các điều kiện khởi công công trình xây dựng theo quy định tại Điều 72 của Luật Xây dựng. Kiểm tra sự phù hợp năng lực của nhà thầu thi công xây dựng công trình với hồ sơ dự thầu và hợp đồng xây dựng, bao gồm: nhân lực, thiết bị thi công, phòng thí nghiệm chuyên ngành xây dựng, hệ thống quản lý chất lượng của nhà thầu thi công xây dựng công trình. Kiểm tra và giám sát trong quá trình thi công xây dựng công trình. Chủ đầu tư có quyền tạm dừng hoặc đình chỉ thi công khi xét thấy chất lượng thi công xây dựng không đảm bảo yêu cầu theo quy định của dự án, biện pháp thi công không đảm bảo an toàn. Phối hợp với nhà thầu thi công xây dựng xử lý, khắc phục sự cố công trình theo quy định và lập báo cáo hoàn thành đưa công trình xây dựng vào sử dụng; báo cáo đột xuất khi có yêu cầu và gửi cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng.

Nâng cao trách nhiệm của nhà thầu
Theo dự thảo, nhà thầu thi công trong quản lý chất lượng thi công xây dựng công trình phải bắt buộc lập hệ thống quản lý chất lượng phù hợp với quy mô công trình, trong đó quy định trách nhiệm của từng cá nhân, từng bộ phận đối với việc quản lý chất lượng công trình xây dựng. Đồng thời, phân định trách nhiệm quản lý chất lượng công trình xây dựng giữa các bên trong trường hợp áp dụng hình thức tổng thầu thi công xây dựng công trình; tổng thầu thiết kế và thi công xây dựng công trình; tổng thầu thiết kế, cung cấp thiết bị công nghệ và thi công xây dựng công trình; tổng thầu lập dự án đầu tư xây dựng công trình, thiết kế, cung cấp thiết bị công nghệ và thi công xây dựng công trình. Bố trí nhân lực, cung cấp vật tư, thiết bị thi công theo yêu cầu của hợp đồng và quy định của pháp luật có liên quan. Tiếp nhận và quản lý mặt bằng xây dựng, bảo quản mốc định vị và mốc giới công trình. Lập biện pháp thi công, tiến độ thi công, thực hiện các công tác kiểm tra, thí nghiệm vật liệu, cấu kiện, vật tư, thiết bị công trình, thiết bị công nghệ trước khi xây dựng và lắp đặt vào công trình xây dựng theo quy định của tiêu chuẩn kỹ thuật và yêu cầu của thiết kế. Thi công xây dựng theo đúng hợp đồng xây dựng, giấy phép xây dựng, thiết kế xây dựng công trình; đảm bảo chất lượng công trình và an toàn trong thi công xây dựng. Thông báo kịp thời cho Chủ đầu tư nếu phát hiện bất kỳ sai khác nào giữa thiết kế, hồ sơ hợp đồng và điều kiện hiện trường. Sửa chữa sai sót, khiếm khuyết chất lượng đối với những công việc do mình thực hiện; chủ trì, phối hợp với chủ đầu tư khắc phục hậu quả sự cố trong quá trình thi công xây dựng công trình; lập báo cáo sự cố và phối hợp với các bên liên quan trong quá trình giám định nguyên nhân sự cố.

Theo đánh giá của các chuyên gia ngành Xây dựng, việc ban hành Nghị định về quản lý chất lượng công trình xây dựng, kèm theo đó là các Thông tư hướng dẫn về quản lý chất lượng công trình xây dựng sẽ tạo khuôn khổ pháp lý đồng bộ, tạo điều kiện cho các chủ thể nêu rõ trách nhiệm của mình về quản lý chất lượng trong hợp đồng xây dựng nhằm đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng, giảm thất thoát, lãng phí, nâng cao hiệu quả dự án đầu tư, góp phần phát triển kinh tế đất nước nhanh và bền vững